ارزیابی کمی و کیفی تناسب اراضی برای محصولات مهم زراعی در منطقه مبارک آباد فارس

استفاده صحیح از اراضی یکی از اهداف مهم علم خاک شناسی است. یکی از راههای رسیدن به این هدف ارزیابی تناسب اراضی وکشت محصولات با در نظر گرفتن پتانسیل زمین است . اهدافی که در این طرح مطرح می باشد عبارت از طبقه بندی تناسب کمی و کیفی اراضی برای محصولات عمده زراعی (گندم، ذرت، جو) بر اساس روش فائو وتعیین عملکرد و میزان پتانسیل تولید اراضی برای محصولات فوق می باشد. در همین راستا منطقه مبارک آباد با مساحت تقریبی15400 هکتار در فاصله 45 کیلومتری جهرم در استان فارس جهت این منظور انتخاب گردید. برای این مطالعه ابتدا اطلاعات هواشناسی از نزدیکترین ایستگاه سینوپتیک منطقه استخراج گردید. نقاط مطالعاتی بر اساس مطالعات خاکشناسی نیمه تفصیلی منطقه مبارک آباد انتخاب گردید. در هر واحد خاک یک پروفیل حفر شد و پس از تشریح افقها از لایه های مورد نظر نمونه برداری خاک به منظور تجزیه های آزمایشگاهی پارامترهای شیمیایی و فیزیکی صورت گرفت. سپس با توجه به اطلاعات اقلیمی منطقه مورد نظر ارزیابی کیفی اراضی برای محصولات ذکر شده انجام گرفت که دامنه کلاس این محصولات از 2s تا n متغیر است. در مورد گندم و جو اکثر واحدهای خاک کلاس های 2s و 3s و در مورد ذرت اکثر واحدها کلاس های 3s و n را دارا می باشند. در کل بیشترین عوامل محدود کننده آهک، سنگریزه و توپوگرافی می باشند. جهت انجام ارزیابی کمی مطالعات اجتماعی-اقتصادی در منطقه انجام گرفت که اطلاعات درمورد سودآوری کشت محصولات مختلف از نهادهای وابسته به سازمان کشاورزی استان جمع آوری شد. در ارزیابی کمی تولید پتانسیل یا عملکرد مطلوب و همچنین تولید بحرانی و تولید واقعی یا مشاهده شده برای هر محصول محاسبه شد. که در مورد گندم و ذرت بیشتر واحدهای خاک در کلاس2s و در مورد جو بیشتر واحدها در کلاس 3s قرار گرفتند. سپس ارزیابی اقتصادی منطقه مورد نظر صورت گرفت که با توجه به تحقیقات صورت گرفته بیشترین سودآوری مربوط به گندم است. در مورد گندم بیشتر واحدهای خاک از نظر ارزیابی اقتصادی دارای کلاس 1s و در مورد جو و ذرت در کلاس 2s و 3sهستند.در نهایت نقشه ها با استفاده از نرم افزار gis arc تهیه گردید.